Nederland in milde recessie of begin economische crisis?

De Nederlandse economie is in het 2e kwartaal 2023 (Q2) gekrompen met 0,3% ten opzichte van het vergelijkbare kwartaal in 2022. Ook in het 1e kwartaal 2023 kromp de economie in Nederland met 0,4%. Wanneer dat gebeurt, spreken economen van een recessie. Er zijn grote groepen economen en politici die het geringe percentage waarmee dit gebeurt niet verontrustend vinden. Er zijn zelfs deskundigen en politici die het een goede zaak vinden voor de arbeidsmarkt in Nederland, omdat die al vele jaren zwaar overspannen is. Zo komen er arbeidskrachten vrij die de openstaande vacatures kunnen invullen. Maar is dat ook zo? Voor veel politieke partijen komt een recessie met verkiezingen in het vooruitzicht niet uit, want in tijden van recessie kunnen veel plannen niet uitgevoerd worden.

Krimpt de Nederlandse economie ook in het 3e kwartaal 2023?

Gaat de krimp van de Nederlandse economie zich versnellen of waren de eerste 2 kwartalen van 2023 slechts incidenten. Belanghebbenden hopen, dat de krimp van de economie stagneert en hebben goede hoop dat dit ook gaat gebeuren. In het 3e kwartaal van 2022 had de Nederlandse economie met een krimp van 0,2% te maken. Als gespecialiseerd e-commerce bedrijf, dat zich met haar kernactiviteiten al 25 jaar richt op familiebedrijven, MKB en ZZP-ondernemers denken wij van niet. Sinds 1 juli jl. zijn energie- en brandstofsubsidies weer terug gedraaid en is het netto besteedbaar inkomen van elke Nederlander gedaald. Ook heeft de regering besloten om verschillende belastingverhogingen door te voeren. Gevolg: de volgende loongolf zal zich gaan aandienen. In combinatie met een hogere rente kan dit op den duur in Nederland zelfs voor hyperinflatie gaan zorgen.

Nederland is voor consumentenproducten duurder dan Duitsland

Nederland was op het gebied van de dagelijkse boodschappen altijd goedkoper dan Duitsland. Echter sinds de loongolf in Nederland is hier sinds eind 2022 verandering in gekomen. Nu zien we grote prijsverschillen ontstaan met Duitsland. Een liter E10 benzine kost in Nederland € 2,15 en in Duitsland € 1,85; Fles Coca-Cola in Nederland € 1,83 en in Duitsland € 1,05; Pak Beneful original 12 kg. in Nederland € 35,99 en in Duitsland € 27,75. Zo zijn er inmiddels talloze voorbeelden te geven die steeds meer Nederlanders er toe bewegen om hun inkopen te gaan doen in Duitsland of online via Amazon.de of Bol.com. Een ronduit desastreuze ontwikkeling voor alle Nederlandse familiebedrijven, MKB- en ZZP ondernemers.

Terugbetalen Coronasteun MKB – en ZZP ondernemers

 Zoals tijdens de Corona pandemie is aangekondigd, is de Rijksoverheid begonnen met het opvragen van de eerste betalingen van de gegeven Coronasteun aan familiebedrijven, MKB en ZZP ondernemers die hier gebruik van gemaakt hebben. Het gaat in zijn totaliteit om een 260.000 ondernemers die een bedrag van € 19.000.000.000 (19 miljard euro) aan steun moeten gaan terugbetalen. Velen blijken hier nog steeds niet toe in staat te zijn en zullen hun activiteiten moeten beëindigen. Massa ontslagen en lege winkelstraten zullen het gevolg zijn. Nu zien we al voorbeelden van grote ketens die spreekwoordelijk dreigen om te vallen.

Huidige stand van zaken op basis CBS en eigen marktverkenning

Op basis van de door het CBS geconstateerde ontwikkelingen in het 2e kwartaal ligt het in de lijn der verwachting dat de ingezette daling consumptie door huishoudens verder zal dalen. Door het afschaffen van energie subsidies ultimo 1 juli jl. is het netto besteedbaar inkomen kleiner geworden en zal de daling van de consumptie door huishoudens zich versterkt doorzetten naar wellicht 3 tot 4% in het 3e en 4e kwartaal 2023. Naast de handel, horeca en vervoer zullen ook bouw gerelateerde bedrijven een negatieve bijdrage aan de ontwikkeling van de economie gaan leveren. Een krimp van 0,4% in het 3e kwartaal en 0,6% in het 4e kwartaal zal ons niet verbazen. 

Aantal bouwvergunningen nieuwbouwwoningen daalt met 5%

Voor het 3e kwartaal op rij daalt het aantal bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen. Dit keer met 5%. Deze daling konden we een klein half jaar geleden al voorzien, omdat een groot aantal architectenbureaus toen al massaal het personeelsbestand moesten halveren om nog enigszins rendabel te blijven. De schakel in de keten is de bouwsector. Veel bouwvakkers en toeleveringsbedrijven zijn zonder nieuwe opdrachten komen te zitten en dat zal de komende jaren alleen maar erger worden. Er zit een vertraging van een kleine 2 jaar in de keten. Begin volgend jaar krijgt de complete woninginrichting branche in de ruimste zin van het woord met een sterke achteruitgang van de vraag te maken. En daarna toeleveranciers en fabrikanten.

In het 2e kwartaal 2024 zal duidelijk worden of de lang verwachte recessie een feit zal zijn. Familiebedrijven, MKB en ZZP ondernemers met een innovatieve multichannel benadering zullen ook deze recessie glansrijk doorstaan.